జయభేరి, న్యూఢిల్లీ, బీజింగ్ :
అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లోని చైనా సరిహద్దు వెంబడి 1,748 కి.మీ. మేర వ్యూహాత్మక రహదారి నిర్మాణానికి కేంద్ర రోడ్డు రవాణా మంత్రిత్వ శాఖ సుమారు రూ.16 వేల కోట్లు మంజూరు చేసింది. అలాగే, భారత్-టిబెట్-చైనా-మయన్మార్ సరిహద్దు నుంచి దాదాపు 20 కి.మీ. దూరంలో ఉన్న అనేక ప్రాంతాలను కలుపుతూ గ్రీన్ ఫీల్డ్ హైవే (NH913) నిర్మించబడుతుంది. వీటి నిర్మాణంతో సరిహద్దు ప్రాంతాల కనెక్టివిటీ మెరుగుపడుతుందని కేంద్ర రోడ్డు రవాణా, రహదారుల శాఖ మంత్రి నితిన్ గడ్కరీ తెలిపారు.

అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లోని అనేక నదీ పరీవాహక ప్రాంతాల అనుసంధానంతో పాటు అనేక జలవిద్యుత్ ప్రాజెక్టుల నిర్మాణానికి ఈ రహదారులు దోహదపడతాయన్నారు. ప్రభుత్వ హైవే ఏజెన్సీలు ఆమోదం పొందిన రోడ్డు నిర్మాణాలకు బిడ్డింగ్ ప్రక్రియను త్వరలో నిర్వహించి ఈ ఏడాది జూలై, ఆగస్టు నాటికి పనులు ప్రారంభిస్తాయని ప్రభుత్వ వర్గాలు తెలిపాయి. మరోవైపు సరిహద్దు ప్రాంతాల్లో చైనా సైనిక బలగాలను మోహరించడం వల్ల భారత్, చైనాల మధ్య ఉద్రిక్తతలు మరింత పెరుగుతాయని అమెరికా ఇంటెలిజెన్స్ నివేదిక హెచ్చరించింది. US వార్షిక థ్రెట్ అసెస్‌మెంట్ రిపోర్ట్-2024 ప్రకారం, చైనా కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ లక్ష్యాలకు అనుగుణంగా డ్రాగన్ తన రహస్య కార్యక్రమాలను ప్రపంచవ్యాప్తంగా విస్తరిస్తోంది. ఈ నివేదికను డైరెక్టర్ ఆఫ్ నేషనల్ ఇంటెలిజెన్స్ (డిఎన్‌ఐ) విడుదల చేశారు. దీంతో భారత్, చైనాల మధ్య సాయుధ పోరాటానికి దారితీసే అవకాశం ఉందని చెబుతున్నారు. వాస్తవ నియంత్రణ రేఖ వెంబడి ఉన్న జియోకాంగ్ గ్రామంలో చైనా సైనిక మోహరింపులను పెంచుతోందని నివేదిక పేర్కొంది.

అయితే, శాటిలైట్ చిత్రాల ఆధారంగా, అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లో ఇటీవల ప్రారంభించిన సెలా టన్నెల్‌కు కేవలం 3 కి.మీ దూరంలో భారత్‌కు అలాంటి రక్షణ గ్రామం ఉన్నట్లు అమెరికా గుర్తించింది. భారత్ కూడా ఈ ప్రాంతంలో సైనిక కార్యకలాపాలను పటిష్టం చేస్తోంది. అంతే కాకుండా సైనిక బలగాలను తక్షణమే అవసరమైన ప్రాంతానికి తరలించేందుకు వీలుగా సరిహద్దు వెంబడి మౌలిక సదుపాయాల కల్పనను భారత్ వేగవంతం చేసింది. అందులో భాగంగానే బోర్డర్ రోడ్ ఆర్గనైజేషన్ (బీఆర్ ఓ) 13 వేల కి.మీ. రూ.825 కోట్లతో సెల టన్నెల్‌ను నిర్మించారు. ఇదిలా ఉంటే, చైనా 2019 నుండి సరిహద్దు వెంబడి సైనిక గ్రామాలను విస్తరిస్తోంది. తాజా నివేదిక ప్రకారం, చైనా సరిహద్దు వెంబడి జియోకాంగ్ వంటి 628 సైనిక గ్రామాలను ఏర్పాటు చేసింది. వీటిలో మొత్తం 2,41,835 మంది నివసిస్తున్నారు. దీనికి కౌంటర్‌గా సరిహద్దు వెంబడి 663 గ్రామాలను ఏర్పాటు చేయాలని భారత్‌ యోచిస్తోంది. పైలట్ ప్రాజెక్టుగా 17 గ్రామాలను ఎంపిక చేశారు. కాగా, ఈ నెల 9న అరుణాచల్ ప్రదేశ్ లో ప్రధాని మోదీ పర్యటనను చైనా తీవ్రంగా ఖండించింది. చైనా తీరును భారత్ తీవ్రంగా ఖండించింది.

సరిహద్దు అంతా ఇంతా కాదు: చైనా
భారత్-చైనా సరిహద్దు సమస్య రెండు దేశాల మొత్తం ద్వైపాక్షిక సంబంధాలను ప్రతిబింబించదని చైనా బుధవారం వ్యాఖ్యానించింది. ఇరు దేశాల మధ్య ఉన్న అభిప్రాయ భేదాలను తొలగించి పరస్పర విశ్వాసాన్ని పెంపొందించేందుకు చర్యలు తీసుకోవాలని కోరింది. అయితే సరిహద్దు ప్రాంతాల్లో శాంతి నెలకొనే వరకు చైనాతో సంబంధాలు సాధారణ స్థితికి రావని భారత్ స్పష్టం చేసింది.