జయభేరి, న్యూఢిల్లీ:

సుమారు పదేళ్లుగా దేశంలో ఎదురులేని వ్యక్తిగా నిలిచిన ప్రధాని నరేంద్ర మోదీకి కేజ్రీవాల్ మింగుడు పడని కర్రలా మారారు. ఢిల్లీలో కాదు ఎక్కడైనా సరే అని మోదీకి సవాల్ విసిరి రెండుసార్లు ఢిల్లీ పీఠాన్ని కైవసం చేసుకున్నారు. తాను స్థాపించిన ఆప్‌ని క్రమంగా విస్తరిస్తున్నాడు. ఢిల్లీ తర్వాత పొరుగున ఉన్న పంజాబ్‌లో పార్టీ అధికారంలోకి వచ్చింది. ఆప్ కూడా గోవాలో పోటీ చేసినా విజయం సాధించలేకపోయింది. సమీప భవిష్యత్తులో ఆప్ నుంచి ముప్పు పొంచి ఉందన్న భయాన్ని కేజ్రీవాల్ బీజేపీలో నింపారు. ఇదంతా ఒక్కరోజులోనో, ఏడాదిలోనో సాధ్యం కాదు.. దీని వెనుక ఆయన దార్శనికత, పట్టుదల, ఎడతెగని దీక్ష, కార్యదక్షత, రాజనీతిజ్ఞత దాగి ఉన్నాయి.
హర్యానాలోని ఓ గ్రామంలో పుట్టిన కేజ్రీవాల్ అంచెలంచెలుగా ఎదిగి ఢిల్లీ ముఖ్యమంత్రి అయ్యారు. దేశ రాజకీయాల్లో తనదైన ముద్ర వేశారు. ఐఐటీ ఖరగ్‌పూర్ నుంచి మెకానికల్ ఇంజినీరింగ్ పూర్తి చేశారు. టాటా స్టీల్స్‌లో కొంతకాలం పనిచేశాడు. 1993లో సివిల్స్‌లో నెగ్గి ఇండియన్ రెవెన్యూ సర్వీసెస్‌లో చేరారు. అక్కడ అతను తన తోటి IRS అధికారిణి సునీతను వివాహం చేసుకున్నాడు. 1999లో నకిలీ రేషన్ కార్డుల కుంభకోణాన్ని బట్టబయలు చేసేందుకు పరివాన్ ఉద్యమం చేపట్టడంతో ఆయన తొలిసారిగా వెలుగులోకి వచ్చారు. ఆదాయపు పన్ను, విద్యుత్, ఆహారం, రేషన్ వస్తువుల సమస్యలపై ఢిల్లీ ప్రజల పక్షాన కేజ్రీవాల్ పోరాడారు. ఈ క్రమంలో ఉద్యోగానికి రాజీనామా చేసి మరిన్ని సామాజిక సమస్యలపై పోరాటానికి సిద్ధమయ్యారు. 2006లో పబ్లిక్ కాజ్ రీసెర్చ్ ఫౌండేషన్‌ను స్థాపించారు.

2010లో ప్రముఖ సామాజిక కార్యకర్త అన్నా హజారేతో కలిసి జన్‌లోక్‌పాల్ బిల్లు ఆమోదం కోసం పోరాడారు. ఈ ఉద్యమంతో కేజ్రీవాల్ పేరు దేశవ్యాప్తంగా మారుమోగింది. అవినీతి వ్యతిరేక ఉద్యమంలో రాజకీయ జోక్యాన్ని అన్నా హజారే నిరసించారు. ఇదే అంశంపై అన్నా హజారేతో కేజ్రీవాల్ విభేదించారు. దేశంలో ప్రజాస్వామ్యం, అవినీతిపై తన ఆలోచనలు, అభిప్రాయాలను తెలుపుతూ కేజ్రీవాల్ స్వరాజ్ అనే పుస్తకాన్ని రాశారు. ఆ తర్వాత నవంబర్ 26, 2012న ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ (ఆప్) పేరుతో రాజకీయ పార్టీని స్థాపించారు. 2013లో ఢిల్లీ అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో ఆప్ పోటీ చేసింది. తొలి ప్రయత్నంలోనే 70 సీట్లకు గానూ 28 సీట్లు గెలుచుకుంది. ఏ పార్టీకి స్పష్టమైన మెజారిటీ రాకపోవడంతో, కాంగ్రెస్ షరతులతో కూడిన మద్దతు ఇవ్వడంతో కేజ్రీవాల్ ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసి, తొలిసారి ఢిల్లీ ముఖ్యమంత్రి అయ్యారు. అయితే జన్‌లోక్‌పాల్‌ బిల్లు ఆమోదం పొందకపోవడంతో 49 రోజుల తర్వాత సీఎం పదవికి రాజీనామా చేశారు. ఆ సమయంలో ఢిల్లీలో రాష్ట్రపతి పాలన విధించారు.
భారీ మెజారిటీతో ముఖ్యమంత్రి.

16వ లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో వారణాసి నుంచి ప్రధాని మోదీపై కేజ్రీవాల్ పోటీ చేశారు. అయితే ఆ ఎన్నికల్లో ఓడిపోయారు. ఆ తర్వాత 2015లో జరిగిన ఢిల్లీ అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో ఆప్ క్లీన్ స్వీప్ చేసి.. 70 సీట్లకు 67 సీట్లు గెలుచుకుంది. తిరుగులేని మెజారిటీతో ఢిల్లీ 7వ ముఖ్యమంత్రిగా కేజ్రీవాల్ ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు. ఆ తర్వాత 2020లో జరిగిన అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో బంపర్ మెజారిటీతో అధికారంలోకి రాగా.. ఆయన పార్టీ 62 సీట్లు గెలుచుకుంది.
తన హయాంలో ఢిల్లీ ప్రజలకు చేసిన సేవలు కేజ్రీవాల్‌ను తిరుగులేని నాయకుడిని చేశాయి. ప్రభుత్వ పాఠశాలలు, ఆసుపత్రులను కార్పొరేట్ స్థాయికి చేర్చి దేశానికే ఆదర్శంగా నిలిచారు. దీంతో పాటు మోదీ ప్రభుత్వం అవలంబిస్తున్న రైతు వ్యతిరేక విధానాలను కేజ్రీవాల్ విమర్శిస్తున్నారు. కేంద్రానికి వ్యతిరేకంగా పంజాబ్, హర్యానాలో రైతులు చేస్తున్న సుదీర్ఘ సమ్మెకు కేజ్రీవాల్ పరోక్షంగా మద్దతు ఇస్తున్నారని మోదీ ప్రభుత్వం అనుమానిస్తోంది.

అందరు రాజకీయ నాయకుల్లా కాకుండా కేజ్రీవాల్ చాలా నిరాడంబరుడు. అతను పూర్తి శాఖాహారుడు, రాజకీయాలతో పాటు అతను బాలీవుడ్ నటుడు అమీర్ ఖాన్ అభిమాని మరియు కామెడీ సినిమాలను ఇష్టపడతాడు. అతను తన డెస్క్‌ను స్వయంగా శుభ్రం చేస్తాడు. కూలీల అవసరం లేకుండా తన పని తాను చేసుకుంటూ పోతున్నాడు. తనదైన రాజకీయ శైలితో పాటు వ్యక్తిగత క్రమశిక్షణతో ప్రజలకు సేవ చేయాలనే తపనతో అరవింద్ కేజ్రీవాల్ దేశ రాజకీయాల్లో అద్వితీయ నాయకుడిగా నిలిచారనేది ప్రజాభిప్రాయం.